Vakantiekiekjes

1997

Vakantiekiekjes van anderen bekijken valt doorgaans in de categorie sociale verplichtingen. Want wat krijg je te zien? Landschappen, onbeholpen in beeld gebracht. De vrienden zelf in ongetwijfeld makkelijke, maar weinig flatteuze vrijetijdskleding. Je moet er wat aardigs van zeggen. Maar wat?

Dit keer is het anders. Betere foto’s, betere onderwerpen. En halverwege het dikke Java-boek een sensatie: een serie over gebouwen in Bandoeng, ontworpen door Nederlandse architecten in de eerste veertig jaren van deze eeuw. Schitterend, schitterend.

De vriend vertelt dat hij destijds, in de jaren vijftig, op de hts-bouwkunde in Utrecht docenten had die in Indonesië op architectenbureaus werkten. Na de machtsovername kwamen ze naar Nederland. Ze konden hier vooral in het onderwijs terecht. Nu, voor het eerst op Java, was de vriend op zoek gegaan naar het werk van zijn leermeesters. Hij vond fantastische hoogstandjes. Gebouwen die er nog steeds buitengewoon modern uitzien. Waarvan je zou willen dat Utrecht er twintig had.

Op weg naar huis praten mijn vrouw en ik na over de foto-serie. We constateren dat die architectuur (internationaal functionalisme) paste in een manier van denken van die tijd. Hoe denken we nu, in 1997, eigenlijk? Zijn we op het ogenblik in staat dingen te bouwen die er over pakweg 75 jaar nog eigentijds uitzien, of dan in ieder geval nog als waardevol en inspirerend worden beschouwd?

Half twee ’s nachts, en dan zo’n gesprek.